Hvernig er ullin tekin af sauðfé? Í augum sumra er þetta dularfyllsta mál og í raun algjört kraftaverk hvernig ull verður að lopa og lopi að lopapeysu, lopasokkum og vettlingum.
En snúum okkur að ullinni og rúningi.
Á árum áður var sauðfé rúið með handklippum eða hnífum. Sumar tegundir er reyndar hægt að reyta enda fella þær ullina einu sinni til tvisvar á ári. Rúningur er í dag stundaður með vélklippum og því talsvert auðveldara að rýja fé en áður.
Á alfræðivefnum Wikipedia segir að venjulega rýjar einn maður kindina. Oftast leggur hann hana en sumstaðar tíðkast það að kindin standi og annar maður haldi henni eða hún bundin við staur. Byrjað er að rýja kviðinn og telst sú ull rusl eða verri ull og flokkast ekki með bak- og síðu-ullinni. Sumstaðar, svo sem í Noregi, telst ull af lærum kindar líka rusl. Næst eru klippt í klofi kindarinnar, þar næst annað lærið, oft það hægra, og upp á bak. Smám saman kemst kindin úr ullinni en rúningsmaðurinn breytir stöðu kindarinnar eftir því sem hann klippir hana.
Ekki mega rúnar og órúnar kindur ganga saman því rusl og ló eyðileggur ullina á kindum.
Hvað ef mig dreymir kind?
Keppt í rúningi
Í nokkur ár hefur verið keppt í rúningi í portinu á bak við Kex Hostel. Landssamband sauðfjárbænda og Kexland Kex Hostels standa að keppninni. Þar er keppt um það hver er sneggstur og bestur í rúningu. Sigurvegarinn hlýtur Gullklippurnar að launum.
Mikill fjöldi snillinga landsins í rúningum hafa keppt í rúningum á Kex Hostel. En einn stendur uppi með pálmann – eða segjum frekar – ullina í höndunum – og fær Gullkippurnar að launum.
Fjölskyldan í klippingu
Keppnin Gullklippurnar 2016 fer fram sem fyrr segir í portinu á bak við Kex Hostel laugardaginn 9. apríl og hefst hún klukkan 14:00. Vel hærðar manneskjur geta áreiðanlega fengið rúningu líka ef svo ber undir.